Λίτα Μαυρογένη
Οι Καβαλάρηδες του
Φωτός.
Το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και
Παράδοσης και τα Τμήματα Ιστορίας της Τέχνης παρουσιάζουν την ατομική έκθεση
ζωγραφικής της Λίτας Μαυρογένη Οι
Καβαλάρηδες του Φωτός. Η κα Μαυρογένη πιστή στο συμβολικό χαρακτήρα της
δημιουργίας της, επανέρχεται στη θεματογραφία των Καβαλάρηδων του Φωτός την οποία είχε ξεκινήσει την δεκαετία του
’90. Με αφορμή την έκδοση του νέου της βιβλίου, καταπιάνεται και πάλι με τους
καβαλάρηδες, σε ένα διαφορετικό αυτή τη φορά υπόβαθρο, με πιο έντονες
αφαιρετικές τάσεις, χρησιμοποιώντας ισχυρότερα εξπρεσιονιστικά στοιχεία.
Μια εισαγωγή στη
θεματογραφία της έκθεσης.
Στο συμβολικό κόσμο της Λίτας
Μαυρογένη το Άλογο ως μυθικό και θρησκευτικό σύμβολο αποτελεί μια φιγούρα τόσο
ηρωική και ηλιακή όσο και πένθιμη και χθόνια. Είναι θριαμβευτικό αλλά και
ταφικό ζώο, θεϊκό άλλα και δαιμονικό. Αποτελεί μεταφορικό μέσο που έχει τη
δυνατότητα να μεταφέρει τον αναβάτη του στα βάθη της συνείδησης του, σε έναν
κόσμο άυλο – πνευματικό, είναι το μέσο που μπορεί να ταξιδέψει κι αυτήν ακόμη
την ψυχή στον πνευματικό χωροχρόνο. Οι καβαλάρηδες άυλοι και αυτοί αλλά και
άφυλοι, πολεμούν με τα υλικά στοιχειά της γης, σε μια διαρκή πάλη, σε ένα
διαρκή αγώνα να επιβληθούν επί του εγωκεντρισμού για να καταφέρουν να αγγίξουν
το φως, τον θείο σπινθήρα, τον άλογο Λόγο. Τον υποσυνείδητο, μη εκφρασμένο Λόγο
που μόνο η παντελής έλλειψη του εγωκεντρισμού μπορεί να φανερώσει.
Ο
εικαστικός λόγος της Λίτας Μαυρογένη έχει ακριβώς αυτή την στοχοθεσία: να
επαναφέρει τον αλλοτριωμένο σύγχρονο άνθρωπο σε μια πορεία πάλης με τα
εγωκεντρικά στοιχεία που τον κατακλύζουν, ούτως ώστε να καταστεί ικανός να
αγγίξει τον Λόγο. Η έκθεση αποτελεί το προσκλητήριο, το κάλεσμα σε μια τέτοια
πορεία. Ας αφεθούμε λοιπόν στο ταξίδι αυτό, ας γίνουμε και εμείς καβαλάρηδες
ιππεύοντας ένα από τα άλογα που δεν έχουν αναβάτη και ας προσπαθήσουμε να
έρθουμε σε επαφή με το θείο σπινθήρα.
Σύντομο βιογραφικό
σημείωμα της Λίτας Μαυρογένη.
Η Λίτα
Μαυρογένη γεννήθηκε στην Ξάνθη, από γονείς που
η καταγωγή τους ήταν από τον Πόντο, ο
πατέρας της από την Σαμψούντα και η μητέρα της από
την Πάφρα. Από παιδί είχε ταλέντο
στη ζωγραφικής και σε ηλικία
14 ετών βραβεύτηκε με το βραβείο Παπαδιαμάντη για την εικονογράφηση της,
στο διήγημα του, Η σταχομαζόχτρα.
Ζωγράφιζε ερασιτεχνικά ως αυτοδίδακτη
ζωγράφος αρκετά χρόνια, εξελίσσοντας τις γνώσεις της επάνω σε διάφορες
τεχνικές, κάνει ατομικές εκθέσεις και
συμμετέχει σε πολλές ομαδικές. Το 1998
σταματά την συμβατική ζωγραφική και
κάνει μια μεγάλη στροφή στη συμβολική ζωγραφική όπου η φιλοσοφία και η
πνευματικότητα θα επηρεάσουν άμεσα τις
θεματογραφίες που επιλέγει:
- Ηθικές
μεταρσιώσεις,
- Οι
καβαλάρηδες του φωτός,
- Ορφέας,
Διόνυσος, Χριστός
- Οι Άγγελοι
της Αποκάλυψης
- Το άγγιγμα
- Μήτηρ
Γαία
Η ζωγραφική για την Λίτα είναι ένας
διαρκώς ανατρεπόμενος λόγος όπου η
έκφραση του πλάθει και σχηματοποιεί τις
ιδέες και της έννοιες κάθε εποχής και
κάθε κοινωνίας, έτσι γράφουν την ιστορία και τον πολιτισμό τους οι λαοί και
έτσι εξελίσσεται η ανθρωπότητα. Με αυτό το δεδομένο οι θεματογραφίες της έχουν
μια πορεία πολύ συγκεκριμένη όπου η
τεχνική, το χρώμα και οι φόρμες, δημιουργούν γραφές αναζήτησης της συνείδησης
εκεί όπου ο Θείος σπινθήρας ανοίγει τον
δρόμο εξέλιξης προς το φώς
Έχει κάνει πολλές εκθέσεις τόσο στην
Ελλάδα όσο και σε χώρες του εξωτερικού όπως στην Ιταλία (Πάντοβα και
Βενετία), Γερμανία (Βερολίνο), Αυστρία (΄Ιμστμπουρκ), Ρωσία (Μόσχα), Τουρκία (Σμύρνη και Άγκυρα)
Το 1991 κατά την διάρκεια της
διαμονής της, για εκθέσεις, στην
Ιταλία στις πόλεις Πάτοβα και Βενετία γνωρίζει τον μεγάλο ιταλό γλύπτη
Angelo Rinaldi ειδικό πάνω στη γλυπτική γυαλιού, ο
οποίος όταν είδε την δουλειά της με θέμα οι
καβαλάρηδες του φωτός θάυμασε την ιδιαίτερη
γραμμή στην κίνηση και την
ανατομία στον άνθρωπο και στο άλογο. Δίπλα σε αυτό τον δάσκαλο η Λίτα
Μαυρογένη παρακολούθησε τη κοσμοθεωρία για την ανατομία του ανθρωπίνου σώματος
του Leonardo Da Vinci.
Το 1993 περνάει ως κατ’ εξαίρεση
ταλέντο στη σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και παρακολουθεί δύο χρόνια μαθήματα
με δάσκαλο τον Νίκο Κενσαλή.
Την περίοδο αυτή γίνεται μέλος στο
Ελληνικό Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος και παράλληλα αναγνωρίζεται ως
επαγγελματίας καλλιτέχνης από την aiap της UNESCO.
Το 2000 την βραβεύει η Ένωση Ελλήνων
λογοτεχνών για την μεγάλη προσφορά της, στον πολιτισμό και στην
καλλιτεχνική εκπαίδευση των νέων.
Από το 1998 είναι διορισμένη
εκπρόσωπος του Υπουργείου Πολιτισμού στη περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σε
θέματα πλαστικών και εικαστικών τεχνών.
Το 2004 μαζί με άλλους Έλληνες καλλιτέχνες ιδρύουν το σύλλογο
διαφύλαξης και διαχειρίσεις των πνευματικών δικαιωμάτων των καλλιτεχνών ο οποίος εντάσσεται στον οργανισμό της UNESCO για την διαφύλαξη της παγκόσμιας κληρονομιάς.
Το 2010 βραβεύεται από την Νομαρχία
της Ξάνθης για την πλούσια καλλιτεχνική
δράση της σε παγκόσμιο επίπεδο για την πρωτοπορία της σε ένα νέο εκπαιδευτικό σύστημα διδασκαλίας
της τέχνης και την ίδρυση του Παιδικού
Μουσείου ΟΙΚΟΥΜΕΝΗ στην Ξάνθη, ενώ από
το 1998 ξεκίνησε να διδάσκει σε παιδιά με
έναν δικό της ξεχωριστό τρόπο όπου χρησιμοποιεί τα γεωμετρικά σχήματα
και τις γραμμές. Μελετά αρχαίους έλληνες φιλοσόφους δίνοντας έμφαση στον Πλάτωνα και περισσότερο στο βιβλίο του,
Φίλοιβος παράλληλα ασχολείται πολύ με
την αφηρημένη τέχνη μέσα από τα βιβλία
του Κανιτίσκυ για το Πνευματικό στη
Τέχνη και το σημείο και γραμμή, αυτή η
μελέτη την οδηγεί να εφαρμόσει μια
πρωτοποριακή διδασκαλία της Παιδικής Τέχνης στους μαθητές της, οι οποίοι μέχρι
σήμερα απέσπασαν αξιόλογες Πανελλήνιες και Παγκόσμιες διακρίσεις.
- Ελλάδα: 4
χρυσά και 3 αργυρά μετάλλια σε πανελλήνιους Μαθητικούς διαγωνισμούς
- Ιαπωνία
/Κανακάουα: 5 Παγκόσμια χρυσά μετάλλια 3 αργυρά
- Ρωσία
/Μόσχα: 1 χρυσό .Διεθνές Βραβείο
από την Παιδική Ακαδημία
- Γερμανία
/Βερολίνο: 3 άριστες συμμετοχές,
παγκόσμιος Διαγωνισμός παιδικό Μουσείο Βερολίνου
- Σερβία
/Βελιγράδι: 7 βραβεία άριστης
συμμετοχής Διαγωνισμός από το
ίδρυμα Τέσλα
- Τσεχία
/Πράγα : παγκόσμια άριστη συμμετοχή
Βραβείο LEDICE
- Ιράν
/Τεχεράνη: 8 βραβεία άριστης
συμμετοχής Παιδικό μουσείο Τεχεράνης
- Πρόσφατα
στη Κίνα /Τσιεν Τσίν: Παγκόσμιο μεγάλο χρυσό βραβείο και αργυρό από το
Υπουργείο Πολιτισμού της Κίνας
To 1995 κατόπιν προσκλήσεως του
Υπουργείου Πολιτισμού της Ρωσίας συνεργάζεται με την Παιδική Ακαδημία της
Μόσχας επάνω στην καλλιτεχνική παιδεία, δίνοντας σειρά διαλέξεων για τον
Πλάτωνα και την τέχνη, για την γεωμετρία και για τον αρχετυπικό συμβολισμό του
Πυθαγόρα ως μέσον διδασκαλίας της παιδικής Τέχνης.
Το 1996 προσκεκλημένη από
Παιδικό Μουσείο του Βερολίνου
κάνει σειρά διαλέξεων με θέμα η γεωμετρία στην παιδική τέχνη .
Όλο αυτό τον πλούτο η Λίτα Μαυρογένη
τον καταθέτει στην γενέτειρα της την Ξάνθη και ιδρύει το 2000 την Ακαδημία Παιδικής Τέχνης μέσα από την
οποία θεσμοθετούνται δύο Παγκόσμιοι
Διαγωνισμοί για την παιδική τέχνη, η Biennale
παιδικής ζωγραφικής και ο διπλός
διαγωνισμός ΓΕΦΥΡΕΣ ΑΓΑΠΗΣ κατασκευή κούκλας και συγγραφή παραμυθιού. Στους διαγωνισμούς
αυτούς συμμετέχουν συνολικά 155 χώρες. Η μεγάλη αυτή συμμετοχή είχε σαν
αποτέλεσμα να έχει η Ακαδημία παιδικής
Τέχνης στην κατοχή της, περίπου 20.000 επιλεγμένα έργα απίστευτης ομορφιάς και υψηλής τεχνικής από
όλο σχεδόν τον κόσμο.
Το 2006 παραχωρείτε από το Δήμο Βιστωνίδας το εγκαταλειμμένο
Δημοτικό σχολείο της Συδινής το οποίο με
πολλές δυσκολίες η Λίτα Μαυρογένη αγωνίζεται να ανακαινίσει, περισσότερο όμως
για να μπορέσει να διαφυλάξει αυτό τον
σπάνιο πλούτο της παγκόσμιας παιδικής
τέχνης που σαν συλλογή ανήκει σε όλο των κόσμο.
Σε αυτό το ανακαινισμένο χώρο στεγάζεται σήμερα η Ακαδημία Παιδικής Τέχνης και το παιδικό
Μουσείο ΟΙΚΟΥΜΕΝΗ. Στις αίθουσες του Μουσείου υλοποιούνται περίπου 20
πρωτοποριακά εκπαιδευτικά προγράμματα
για σχολεία. Οι θεωρίες και οι τεχνικές προέρχονται σε ένα μεγάλο μέρος από τις
συνεργασίες με άλλες χώρες.
Το 2010 δέχεται πρόσκληση
συνεργασίας από την ζωγράφο Carmen Dodrıges με θέμα Ελληνικός και Περουβιανός Πολιτισμός. Δουλεύουν από κοινού
εκπαιδευτικά προγράμματα στην Ξάνθη στο Παιδικού Μουσείο.
Της γίνεται πρόσκληση από το
υπουργείο πολιτισμού του Περού μέσο της Ελληνικής Πρεσβείας στη Λίμα
προκειμένου να ιδρύσει το πρώτο παιδικό Μουσείο
στη λατινική Αμερική.
Τον Οκτώβριο του 2010 η Λίτα
Μαυρογένη στη Λίμα επισκέπτεται πολλά σχολεία
Και διδάσκει σε πάνω από 800 παιδιά
την Ελληνική φιλοσοφία του Πλάτωνα και του Πυθαγόρα μέσα από την εικαστική
δημιουργία. Όλα τα έργα παρουσιάστηκαν σε μια έκθεση και αποτέλεσαν την βάση
για την δημιουργία του παιδικού Μουσείου στη Λίμα. Στο πανεπιστήμιο Ινκας κάνει σειρά διαλέξεων και
βραβεύετε με το χρυσό μετάλλιο για την προσφορά της στην τέχνη.
Επιμέλεια.
Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο Βασίλειος Κ. Μακέδος
ιστορικός τέχνης, ακαδημαϊκός υπεύθυνος των τμημάτων Ιστορίας της Τέχνης και
επιμελητής της μόνιμης συλλογής έργων του Ιδρύματος.
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν Την Παρασκευή 16 Οκτωβρίου
και ώρα 20:00. Σας περιμένουμε να μοιραστούμε μαζί στιγμές εικαστικής απόλαυσης…
